Kategori: Blogu Etiketat:
Florentina Dushi është drejtoreshë ekzekutive dhe bashkëthemeluese e "Grupit të zhvillimit të biznesit" nga Prishtina. Kjo kompani u themelua në vitin 2011 nga dy konsulentë me përvojë në menaxhim të konsulencës, ndërmarrësi, të drejtat e njeriut dhe bankiere me përvojë në Kosovë dhe rajon. Sot, ata ofrojnë programet e tyre të trajnimit dhe shërbimet e këshillimit në fushën e burimeve njerëzore për kompanitë dhe institucionet. Ata janë njohur si një kompani e suksesshme, ata gjithashtu bashkëpunojnë me klientë të huaj, dhe ata kanë hapur një degë kryesore në Bosnjë dhe Hercegovinë.
Shpresa Agushi është drejtoreshë e Rrjetit të Organizatave të Grave të Romëve, Ashkalinjve dhe Egjiptianëve në Kosovë (PROGRAEK), i cili sot përbëhet nga më shumë se 20 organizata dhe aktivistë. Qëllimi kryesor i aktiviteteve të tyre është fuqizimi i grave nga këto komunitete pakicë. Pas konfliktit në Kosovë, Shpresa ishte aktivistja e parë nga komuniteti Rom që dha një shembull dhe inkurajoi gratë e tjera të luftonin për të drejtat e tyre. Puna e saj njihet jashtë Kosovës, kështu që në vitin 2007 ajo u shpërblye në Zvicërr për punë vullnetare me gra nga komuniteti Rom në Kosovë, dhe në vitin 2019 ajo u shpërblye nga BE.
Florentina Dushi dhe Shpresa Agushi njihen sot si gra të suksesshme. Pas tyre qëndrojnë vite të shumta të punës dhe sfidat me të cilat u përballën ndërsa ndërtuan reputacionin e tyre. Megjithëse fushat e tyre të veprimit janë të ndryshme, ato kanë një gjë të përbashkët - ato të dyja dinin se çfarë donin të arrinin dhe ishin këmbëngulëse në përpjekjet e tyre.
"11 vjet më parë, bazuar në përvojën nga Kosova, në disa vende të BE-së dhe Amerikën Latine, ishte një moment kur vendosa që unë të bëja diçka më shumë në karrierën time sesa thjesht punën që kam bërë deri atëherë. Një karakteristikë e momentit kur kompania u themelua ishte se në Kosovë 11 vjet më parë, shërbimet e burimeve njerëzore nuk konsideroheshin të nevojshme," kujton ajo momentet e fillimeve të saj.
"Gjatë gjithë udhëtimit, unë do të theksoja dy gjëra - durimin që duhet të kemi dhe vizionin se ku duam të shkojmë, pavarësisht nga sfidat që hasim çdo ditë," shpjegoi ajo.
Nga ana tjetër, Agushi filloi karrierën e saj si aktivistja e parë dhe në atë kohë e vetmja për të drejtat e grave nga komuniteti rom.
"Qëllimi im ishte që, pasi isha gruaja e parë nga komuniteti Rom që fillova aktivizmin pas luftës, nuk do të isha gjithmonë e vetmja në takime, por të kishte gra dhe vajza të tjera nga këto komunitete të luftonin së bashku për të përmirësuar pozicion. dhe ishin pjesë e një zëri të përbashkët," shpjegoi Agushi.
Edhe pse ka ende shumë punë para tyre, Agushi nuk është më vetëm në takime. Ajo thotë se vitet e punës së palodhshme janë shpaguar dhe se sot një numër më i madh i grave dhe vajzave nga komunitetet Rom, Ashkali dhe Egjiptas janë të përfshirë në aktivizëm dhe po luftojnë për të drejtat e tyre.
"Gratë duhet të mendojnë për aspiratat që kanë, dhe nëse duan të krijojnë diçka, asgjë nuk duhet t'i ndalojë. Kështu që, ato duhet të gjejnë modele se si të angazhohen, të kujdesen dhe t'i përkushtohen familjes, por edhe të merren me kompaninë", theksoi Dushi, duke shpjeguar pozicionin e një gruaje në botën e biznesit.
Mbështetja familjare është shumë e rëndësishme gjatë kësaj rruge.
"Nëse një grua është e martuar dhe ka krijuar një familje, mbështetja e burrit të saj është e nevojshme. Kur drejtoni një kompani, ndonjëherë duhet të qëndroni pas orarit, puna është më fleksibile, por orët janë shumë më të gjata. Nëse nuk keni një mbështetje të tillë, kjo është e pamundur", përfundoi ajo.
Nga ana tjetër, Agushi, theksoi se gratë nga komunitetet Rom, Ashkali dhe Egjiptian në Kosovë janë diskriminuar në tre nivele. Kryesisht në familje, pastaj nga komuniteti dhe së fundmi në nivelin e shoqërisë në tërësi, gjë që ua komplikon shumë jetën.
"Jeta patriarkale në Ballkan, dhe veçanërisht midis pakicave ku është edhe më e theksuar, ndikon që këto gra të varen nga vendimet e marra nga anëtarët e familjes meshkuj - bota mashkullore, duke u dhënë përparësi djemve dhe burrave në dëm të vajzave dhe grave," ajo tha.
Ajo tha se për të përmirësuar pozicionin e grave, është e nevojshme të punohet edhe me burra.
"Puna vetëm me gra dhe vajza është e mirë, por që të ndryshojmë pozicionin, duhet të përfshijmë burra që duhet të kuptojnë se gratë janë pjesë e familjes, pjesë e ndryshimeve dhe zhvillimit të shoqërisë dhe të ndihmojnë familjen të arrijë një pozicion më të mirë jetësor," shpjegoi ajo.
Si Dushi ashtu edhe Agushi inkurajojnë gratë të punojnë jo vetëm për të arritur në aspektin familjar, por edhe për të arritur në një kuptim profesional, dhe që përveç të gjitha sfidave, diçka e tillë është e mundur. Shembulli më i mirë janë të dyja ato.
"Ne nuk duhet të kufizohemi vetëm në familje, të mendojmë se nuk kemi kohë për asgjë tjetër. Unë jam nënë e dy fëmijëve dhe tani kemi një fëmijë tjetër 6 muajsh dhe puna vazhdon në të njëjtën mënyrë," tha Dushi, duke shtuar se "sa më të ngritur të jemi në kuptimin profesional, aq më i madh është kontributi ynë për familjen tonë“.
"Një herë e përgjithmonë, duhet të harrojmë se një grua duhet të presë që një burrë të bëjë diçka për jetën e saj. Ne nuk pajtohemi me këtë mendim dhe jo vetëm vajzat e reja, por edhe gratë e moshës së mesme nuk pajtohen sepse ato janë gjithashtu pro ndryshimeve," sqaroi Agushi nga ana tjetër.
